احتمالاً شما هم به این فکر افتادهاید که برای حفظ ارزش پولتان در برابر تورم افسار گسیخته، آن را تبدیل به داراییهای امن و باارزش همچون طلا و سکه کنید. انواع مختلف سکه همچون سکه امامی، بهارآزادی، نیمسکه، ربعسکه و سکه گرمی در بازار وجود دارد که شما میتوانید برای پسانداز یا سرمایهگذاری متناسب با بودجهی خود نسبت به خرید آنها اقدام کنید. اما اینکه سرمایهگذاری در کدام یک از این سکهها انتخاب بهینهتری است موضوعی است که در این مقاله به آن میپردازیم.
از گذشتههای دور دادوستد طلا و سکه، نگهداری آن بهمنظور پسانداز یا سرمایهگذاری پدیدهای رایج میان مردم بوده است. جهانی بودن سازوکار تعیین قیمت طلا و نقدشوندگی بالای آن سبب افزایش محبوبیت و بالارفتن قیمت روزافزون این فلز باارزش شده است. طلای آبشده، طلای زینتی نو و طلای دستدوم از انواع طلا هستند. در خرید طلای زینتی نو معمولاً درصد زیادی پول برای اجرت ساخت و مالیات پرداخت میکنید. طلای آبشده ریسک تقلبی بودن برای افراد ناآشنا دارد. شواهد حاکی از آن است که بازدهی طلای دستدوم از انواع سکه در بلندمدت کمتر است. اگر هنوز در انتخاب طلا و سکه برای سرمایهگذاری مردد هستید نمودار زیر در ارزیابی بازدهی آنها به شما کمک میکند. در نمودار زیر بازدهی انواع طلا و سکه طی دوره پنجساله (از اول فروردینماه ۱۳۹۷ الی اواخر اسفندماه ۱۴۰۱) آورده شده است.
به تمام سکههایی که از سال ۱۳۵۸ الی ۱۳۷۰ ضرب شدهاند، سکه بهار آزادی یا سکه طرح قدیم میگویند. در اولین سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی سکههای طلا با نام حضرت علی (ع) و تصویر حرم امام رضا (ع) ضرب شده است. بعد از پیروزی انقلاب سکههای پهلوی دیگر ضرب نشد، اما همچنان در بازار خریدوفروش میشود.
ضرب سکه طرح جدید یا امامی از سال ۱۳۷۰ شروع شد و همچنان ادامه دارد. در یک طرف سکه تصویر بنیانگذار جمهوری اسلامی و در طرف دیگر تصویر بارگاه امام رضا قرار گرفته است. نرخ تعیینکننده قیمت بازار، قیمت سکه طرح جدید است که بر روی سایر سکهها مانند نیمسکه، ربعسکه و سکه گرمی تأثیر میگذارد.
بسیاری از افراد نمیدانند که وزن سکه امامی چند گرم است و این موضوع در زمان انتخاب میان سکه امامی و بهار آزادی آنها را دچار تردید میسازد. این در حالی است که وزن طلایی که در هر دو نوع این سکهها بهکاررفته، برابر است؛ یعنی وزن سکه امامی و بهار آزادی هر دو معادل ۸٫۱۳ گرم است. عیار طلای این سکهها هم ۹۰۰ در مقیاس ۱۰۰۰ است. تنها تفاوت این دو سکه سال ضرب سکههاست و به همین دلیل قیمت آنها متفاوت است. سکه امامی ضرب سال ۱۳۸۶ بیشترین قیمت را دارد و سکه بهار آزادی قیمت کمتری نسبت به سکه امامی دارد. سال ضرب سکه تنها دلیل، تقاضای بیشتر برای خرید سکه امامی است. افزایش قیمت سکه امامی بیشتر از بهار آزادی بوده و ازاینروی برای افرادی که بهدنبال سود بیشتری هستند، گزینه مناسبتری است.
مطلب پیشنهادی: صندوق درآمدثابت چیست؟
سکه یک گرمی از سال ۱۳۹۰ به بعد ضرب شد. با افزایش قیمت سکه بسیاری از مردم برای هدیهدادن در مناسبتهای مختلف به خرید سکه پارسیان روی آوردند؛ بنابراین بانک مرکزی تصمیم گرفت سکهای جدید با عیار بیشتر نسبت به سکه پارسیان ضرب کند. حباب قیمت سکه گرمی بسیار زیاد است؛ بنابراین برای سرمایهگذاری مناسب نیست.
عیار سکه یک گرمی ۲۲ است، درحالیکه عیار سکه پارسیان ۱۸ است. برخلاف سایر سکههای رایج در بازار، تاریخ ضرب بر روی سکههای گرمی حک نشده است.
سکه پارسیان در حقیقت یک قطعه طلا هست و سکه محسوب نمیشود، اما چون ظاهر آن شبیه سکه است مردم آن را بهعنوان سکه پارسیان میشناسند. این سکهها وزن ثابتی ندارند، بنابراین روی جعبه پرس آنها، وزن درجشده است. وزن متداول سکه پارسیان بدین صورت است: ۵۰ سوتی، ۱۰۰ سوتی، ۱۵۰ سوتی، ۲۵۰ سوتی، ۳۰۰ سوتی، ۵۰۰ سوتی، ۱ گرمی، ۱٫۵ گرمی و ۲ گرمی که عیار آن ۷۵۰ یا ۱۸ عیار است. این سکهها بیشتر برای هدیهدادن محبوب شدهاند. همچنین در پاسخ به این سوال که طلا بخریم یا سکه پارسیان، باید یادآور شویم که حباب سکهی پارسیان معمولا زیاد است و همین عامل باعث میشود تا به این نتیجه برسیم که سکه پارسیان نسبت به خود طلا برای سرمایهگذاری تقریبا مزیتی ندارد. حال اگر شما به این فکر میکنید که برای پسانداز سکهی پارسیان بهتر است یا طلا؛ باید بگوییم که طلا گزینهی بهتری محسوب میشود.
قیمت سکه پارسیان = وزن سکه پارسیان * قیمت روز طلای ۱۸ عیار
وزن، شکل، عیار و بستهبندی سکه چهار عامل مهم و تعیینکننده برای تشخیص سکه بانکی از غیربانکی است. وزن سکههای غیربانکی دقیق نبوده و معمولاً کمتر است. شکل سکههای بانکی و غیربانکی را زمانی که در کنار هم قرار دهیم قابلتشخیص هستند. عیار سکههای بانکی از غیربانکی بیشتر است. سکههای غیربانکی بستهبندی ندارند و آدرس روی آن درج نشده، درحالیکه سکههای بانکی بستهبندی میشوند و روی آنها تبلیغات نیز انجام میشود. سکههای غیربانکی حباب قیمتی ندارند، اما توصیه میکنیم سکههای بانکی بخرید تا موقع فروش مشکلی برایتان پیش نیاید.
مطلب پیشنهادی:صندوق طلا چیست؟
برای بسیاری از کسانی که قصد سرمایهگذاری در این بازار را دارند این سؤال مطرح میشود که خرید کدام سکه بهتر است؟ برای رسیدن به جواب این پرسش پیشنهاد میکنیم به موارد زیر توجه نمایید.
برای انتخاب بهترین نوع سکه برای سرمایهگذاری بهتر است به نکات زیر توجه کرده و سکههای مختلف را از منظر این ویژگیها با یکدیگر مقایسه کرد.
نوسان قیمت: نوسان قیمت سکه تمام بهار آزادی نسبت به سایر سکهها بیشتر است، هر چه نوسان قیمتی بیشتر باشد، سود نیز میتواند بیشتر شود.
تقاضا: تقاضا برای سکههای طرح جدید نسبت به سایر سکهها بیشتر است و در بین آنها ربعسکه که قیمت پایینتری دارد پرتقاضاتر است. البته تقاضای سکه تمام بهار آزادی نیز در بازار قابلتوجه است. همین بالاتر بودن تقاضا در ربع سکه باعث شده در برخی از بازههای زمای ربع سکه بازدهی بیشتری نسبت به سایر انواع سکه داشته باشد.
حباب قیمتی: حباب قیمتی سکه گرمی نسبت به سایر سکهها بیشتر است؛ بنابراین ریسک سرمایهگذاری آن نیز بیشتر است. هرچهقدر حباب سکهی مورد نظر بیشتر باشد، ریسک آن سکه برای سرمایهگذاری بیشتر میشود. البته این مورد به آن معنا نیست که حباب سکهی پایینتر بازدهی بالاتری دارد. بلکه صرفا تاحدی نشان دهندهی ریسک سرمایهگذاری ما میباشد.
رفتار قیمت: باید نمودار قیمتی گذشته را بررسی کرد. در کوتاهمدت و در دوران تورمی سرمایهگذاری در سکهی یک گرمی و ربعسکه مناسبتر است اما در طولانیمدت سکه گرمی بازدهی کمتری داشته و از طرفی نیم سکه هم بنا به آمار بازدهی مناسبی به ثبت رسانده است.
یادتان باشد برای خرید سکه به سال ضرب آن توجه کنید. تاریخ ضرب سکهها در قیمت سکههای طرح جدید تأثیر میگذارد اما بر روی سکههای طرح قدیم بیتأثیر است. بالاترین قیمت سکه مربوط به سکه تمام بهار آزادی ضرب سال ۱۳۸۶ است.
سرمایهگذاری در طلا بهتر است یا خودرو؟
در خریدوفروش سکه هیچ تفاوت قیمتی بین سکه باز و سکه بستهبندی وجود ندارد. شاید مردم تصور کنند که سکه وکیوم شده اعتبار بیشتری دارد؛ اما این طرز فکر صحیح نیست و در معاملات تفاوتی بین دو سکه وجود ندارد. اما برای واحدهای صنفی دارای مجوز، فروش سکه وکیوم دار با هولوگرام اجباری شده است و آن هولوگرام تضمین اصل بودن سکه است. به طورکلی سکه وکیوم شده بانکی، مطمئنترین و امنترین روش خرید سکه است.
طبیعتاً در انتخاب بهترین گزینه برای سرمایهگذاری قید بودجهی افراد اثر قابلتوجهی دارد. اگر قصدتان سرمایهگذاری است و علاقهای به جواهرات ندارید، انواع سکه نسبت به طلا ارجحتر است. در نمودار بازدهی پنجساله، انواع سکه عملکرد بهتری به لحاظ بازدهی داشتند. اگر قصد خرید سکه تمام دارید، از بین سکه امامی و سکه بهار آزادی، سکه امامی را انتخاب کنید؛ چون سال ضرب آن جدیدتر است و بیشتر در بازار معامله میشود. اگر قصد خرید سکههای باقیمت کمتر دارید ربعسکه انتخاب مناسبتری نسبت به سکه گرمی است؛ زیرا حباب آن کمتر است. سکه گرمی نیز نسبت به سکه پارسیان ارجحیت دارد، زیرا عیار طلای به کاررفته در آن بالاتر است. سکه امامی و ربعسکه بیشترین تقاضا را در بازار دارند، بنابراین اگر طبق اصول خریداری کنید موقع فروش سکههای خود دچار دردسر نخواهید شد و دارایی شما به قیمت روز خریداری میشود.
برای دسترسی به سایر مقالات و محتواهای آموزشی وارد شوید.
۱کدام سکه برای سرمایهگذاری بهتر است؟
سکه امامی ضرب سال ۱۳۸۶ در مقایسه با سکه بهار آزادی، گزینه بهتری برای سرمایهگذاری محسوب میشود. وزن و عیار طلا در هر دو این سکهها یکسان است و هر سکه ۸٫۱۳ گرم وزن دارد و عیار طلای آن ۹۰۰ از ۱۰۰۰ است. تنها تفاوت این دو سکه در سال ضرب آنها است که قیمت آنها را متفاوت میکند. سکه امامی ۸۶ در مقایسه با سکه بهار آزادی از قیمت بالاتری برخوردار است. سال ضرب سکه دلیل اصلی افزایش تقاضا و قیمت سکه امامی است. علاوه بر این، قیمت سکه امامی از بهار آزادی افزایش بیشتری داشته است و آن را به گزینه مناسبتری برای افرادی که بهدنبال کسب سود بیشتر هستند، تبدیل کرده است.
۲برای پسانداز سکه پارسیان بهتر است یا طلا؟
خرید طلا ۱۸ عیار در مقایسه با خرید سکه پارسیان گزینه بهتری برای پسانداز محسوب میشود، زیرا حباب سکههای پارسیان معمولا زیاد است. البته در صورت انتخاب طلا برای پسانداز هم بهتر است، طلا آبشده یا دست دوم که اصطلاحاً به آن طلای بدون اجرت گفته میشود، انتخاب کنید. زیرا این طلاها علاوه بر اجرت کمی که دارند نیازی به پرداخت مالیات هم ندارد که این مزیت آن را به گزینهای مقرونبهصرفهتر تبدیل میکند.
۲سود کدام سکه بیشتر و خرید کدام سکه بهتر است؟
در میان انواع سکه بهار آزادی، بهترین سکه برای سرمایهگذاری، سکههای بهار آزادی و بهخصوص طرح جدید آنها محسوب میشود و در میان سکههای بهار آزادی نوع تمام بهار آنها مناسبتر است. این سکهها درصد حباب کمتری دارد و بهعنوان یک انتخاب سرمایهگذاری بالقوه با ثباتتر و قابل اعتمادتر است. البته باتوجه به زمانی که قصد خرید سکه دارید، میبایست به حباب هرکدام و شرایطی که دارند هم توجه نمایید.